Mini Filozofi

“Çocuklar için Felsefe” Nedir?

Çocuk ve felsefe kelimelerini yan yana gördüğünüzde eminim birazcık şaşırmışsınızdır. Ne de olsa “felsefeci” denildiğinde aklımızda Antik Yunan’dan bugüne düşünce akımlarından farklı görüş açılarına birçok kapı açılır.

Çocuklar için Felsefe(P4C), 2007 yılında UNESCO tarafından onaylanmış ve dünya çapında uygulanmaya başlanmış bir yaklaşım. Çocuklara yaşam hakkında bazı sorular yöneltir ve bu soruları eğlenceli, güvenli, demokratik bir ortamda tartışmaya açar. Böylece onlara sorgulamaya, dinlemeye, düşünmeye ve argüman geliştirmeye davet eder.

Çocukların içindeki öğrenme aşkını destekleyen ve soru sorma yeteneklerini geliştiren bu eğitim hareketinin temelleri, 1970’lerde Profesör Matthew Lipman tarafından ABD’de atıldı. Bugün dünyanın birçok ülkesinde dernekler, enstitüler ve merkezler tarafından destekleniyor. Biz de Mini Filozofi olarak “Çocuklar için Felsefe”yi Türkiye’deki minik bireylere ulaştırıyoruz.

Mesela, çocuğunuza şu soruyu sorun ve ona kulak verin;

Soru: Adil oyun nedir?

Kendince bir cevap verdi, değil mi?
İşte, çocuğunuz ile felsefenin ilk adımlarını atmaya başladınız bile.

 

“Çocuklar için Felsefe” Nasıl Yapılır?

Her çocuğun dünyası parmak izi kadar orjinaldir, kendine aittir.
Kendi soruları, kendi merakları, kendi zevkleri vardır.

Ancak ilerleyen zaman içerisinde doğru yönlendirilmedikçe sınırları daralır. Zevkleri, istekleri zenginleşemez, sorgulama kabiliyeti gelişemez ve kaçınılmaz bir son olarak özgürlüğünün sınırlarını keşfedemez.

Mini Filozofi atölyelerinde 5-15 yaş arasındaki çocuklar kalıplaşmış sınıf düzeninde değil, bir çember etrafında bir araya gelir. Deneyimli ve uzman bir eğitimci; özgüven, cesaret, yaratıcılık, çevre bilinci, insan hakları, hayvan sevgisi vb. konuları değerlendiren uyaranlar (hikaye, fotoğraf, video, nesne vb.) kurgular. Tüm çocuklar anlatılan hikayeler üzerinden kendi fikilerini özgürce paylaşır, sorgular ve yeni yaklaşımlar üretir. Kimi zaman kendilerini kurgusal bir hikayenin içinde bulur ve farklı önermeler geliştirerek diğer arkadaşlarıyla fikir alışverişine girer.

Tahminlerin tersine, büyük filozoflardan veya onların düşünce akımlarından söz edilmez. Çocuklar aktif olarak soru sormaya yöneltilir, demokratik bir şekilde tartışmayı istedikleri konular üzerinde fikir alışverişinde bulunurlar. Cevaplardan çok sorular önemlidir.

 

“Çocuklar için Felsefe”nin Hedef ve Kazanımları Nelerdir?

Çocukların dünyası, yetişkinlerin dünyasından daha renkli ve sınırları daha geniştir. Mini Filozofi’de ana hedefimiz çocukların sahip olduğu bu hazineyi hayatları boyunca geliştirerek korumalarıdır. Sorunlar karşısında farklı yaklaşım açıları bulabilmeleri, düşünce alışanlıkları geliştirmeleri ve her şeyden önemlisi özgür birer birey olabilmelerini sağlamaktır.

Başlıca kazanımlar:
– Çocukların bilişsel ve matematiksel becerilerini artırır.
– Okuma, yazma ve anlama becerilerini geliştirir.
– Çocukların özgüvenlerine önemli bir katkıda bulunur.
– Konsantrasyon, kendini ifade ve empati kurma yeteneklerini destekler.
– Çözüm üretme yöntemleri geliştirir.
– Mantık hatalarını tespit etme kabiliyeti sağlar.
– Küçük yaşta eleştirel düşünce alışkanlığı oluşturur.
– Ezber sistemi değil, sorgulayan sistemin bir parçası haline getirir.

“Çocuklar için Felsefe” programlarının birincil amacı akademik başarıyı artırmak
olmasa da böyle bir etkiyle karşılaşmaktan mutluluk duyuyoruz. (*)

 

 

Kaynaklar: